– George Orwell –
Giữa bố mẹ – con cái tồn tại sự khác biệt về tư tưởng và nhận thức. Những xung đột thế hệ tạo ra một khoảng cách vô hình trong tình cảm trong gia đình, đôi khi còn gây ra những tổn thương không đáng có cho cả hai phía.
Trong 15 năm trở lại đây, khoảng cách thế hệ trở nên gay gắt hơn bởi chịu nhiều tác động từ xã hội, giáo dục, công nghệ, nhất là từ Internet. Bất đồng quan điểm đã gây ra những “đứt gãy vô hình” thế hệ.
Hơn bao giờ hết, cả bố mẹ và các con cần sự thấu hiểu đồng thời từ cả hai bên.
Đơn giản là sự khác biệt chứ không có đúng – sai
Thế hệ bố mẹ 6x, 7x từng trải qua thời kỳ kinh tế bao cấp khó khăn trước đây có một cách sống khác với những bạn trẻ được lớn lên trong môi trường hiện đại.
Khi đã quá hiểu về cuộc sống khó khăn trước đây, bố mẹ mong muốn thiết lập và đưa con vào vùng an toàn. Trái ngược lại, thế hệ con cái lại muốn bay ra khỏi đó để tự đi tìm trải nghiệm của riêng mình.
Tôi đã từng tham dự một talk show về vấn đề thế hệ trong gia đình. Một diễn giả được mời tới talk – show chia sẻ: “Gia đình tôi luôn có khoảng cách giữa hai thế hệ và nó hiện hữu trong cuộc tranh luận, như cho con học trường nào, hay các vấn đề về công việc. Cuối cùng thì bố mẹ vẫn thua hai cô con gái”.
Con muốn bỏ ngang để đi học nghệ thuật nhưng bố tin rằng nên tiếp tục theo học ngành kinh tế bởi sự đảm bảo cho tương lai. Ai đúng ai sai?
Con muốn nhuộm tóc một màu sành điệu nhưng mẹ bảo là như thế không hợp với gia cảnh nhà mình. Ai đúng ai sai?
“Bọn trẻ bây giờ khác lắm”… Vị diễn giả chia sẻ.
Tại buổi talk show, tôi còn được nghe tâm sự từ 2 bạn trẻ đại diện cho thế hệ trẻ là Đức và Việt Anh. Hai bạn chia sẻ, cũng đã gây shock cho bố mẹ khi tuyên bố không lập nghiệp theo chuyên ngành kinh tế 4 năm tại Ngoại thương mà quyết định là một Designer (nhà thiết kế),đi theo đam mê của bản thân. Quyết định bị bố mẹ phản đối kịch liệt rằng “Mày dại lắm con ạ” hay “Bố mẹ không hiểu con đang nghĩ gì mà làm như vậy”.
Đức, Việt Anh và rất nhiều bạn trẻ khác thường có nhận định về thế hệ bố mẹ mình bằng kết luận của sự bảo thủ, khó chia sẻ hay khó thấu hiểu.
Thế nên nhiều người trẻ chọn cách sống độc lập, xa bố mẹ để né những “đứt gãy”. Sau cùng hai bạn trẻ đều chứng minh mình đúng bằng những thành công họ có được.
Tâm lý chung của thế hệ bố mẹ ở Việt Nam là luôn muốn bao bọc con cái, không muốn con cái vấp phải sai lầm mà họ từng trải qua trước đây.
Tuy nhiên, không phải giá trị nào từ thời bố mẹ cũng áp đặt hoàn toàn đúng cho thế hệ con cái.
Bởi theo quy luật phát triển của xã hội thì các bạn trẻ sẽ có môi trường mới với những trải nghiệm mới. Cho nên cái “đúng” của các bạn trẻ có thể khác với “đúng” của bố mẹ.
Và cũng bởi một phần lý do, các con chưa thể làm chủ được bản thân theo cách ba mẹ phải dành rất nhiều năm tháng cuộc đời mới có được. Các con còn thiếu khả năng lãnh đạo chính mình.
“Đứt gãy vô hình” thế hệ – Cần một mối quan hệ công bằng để xoá bỏ
Những xung đột thế hệ tạo ra khoảng cách vô hình trong tình cảm trong gia đình, đôi khi còn gây ra những tổn thương không đáng có cho cả hai phía. Trong mối quan hệ có khác biệt về quan điểm thì ai cũng muốn mình đúng càng làm cho những “đứt gãy” thêm sâu hơn.
Thế nên nhiều gia đình giải quyết bất đồng bằng một cuộc nói chuyện thẳng thắn để cùng lý trí hơn là một lựa chọn tốt. Khi cả hai cùng ngồi lại chia sẻ quan điểm của mình,sẽ không ai cảm thấy bị cô lập.
Thế hệ bố mẹ cũng có thể nhìn và học hỏi từ thế hệ trẻ, thay vì áp đặt hoặc so sánh con cái. Còn với người trẻ luôn cuốn theo lối sống hiện đại và vội vàng, cần dành thời gian để hiểu được suy nghĩ của bố mẹ cũng như để bố mẹ hiểu mình.
Thay vì một “cuộc chiến tranh lạnh” trước quyết định của con cái, bố mẹ nên bình tĩnh cùng ngồi lại với con để hỏi chúng rằng điều đó có làm cuộc sống của chúng hạnh phúc không.
Khi cùng lắng nghe nhau sẽ tạo ra một mối quan tâm chung của cả hai bên, chung câu hỏi, chung góc nhìn, chung cách ứng xử. Thậm chí đôi khi cần cho con rời xa vòng tay của mình trong thời gian ngắn. Chính điều này xây nên chiếc cầu nối để gắn kết hai thế hệ lại với nhau.
Các bạn trẻ cần hiểu rằng hệ tư tưởng của thế hệ bố mẹ đã tồn tại cả vài chục năm, nếu chúng ta đột nhiên muốn bố mẹ thay đổi thì rất bất công cho họ. “Cuộc chiến” có thể dài ngắn nhưng cần nhất sự kiên nhẫn theo thời gian.
Cho bố mẹ hiểu con cái chính là cách xoa dịu nỗi sợ hãi của thế đi trước với cái mới của thế hệ sau. Nếu có thể, người trẻ nên tự trả tiền cho ước mơ của mình và trả lời bằng những thành công họ đạt được.
VietNam Student Leadership Việt Nam 2021 – Nơi giúp con thấu hiểu cha mẹ mình
Trại kỹ năng lãnh đạo trẻ Việt Nam VSLC 2021 diễn ra vào tháng 6 với chủ đề “Opal Leader – Lãnh đạo đa chiều” được tổ chức với mục tiêu trang bị cho các bạn trại viên những hành trang tốt nhất trở thành những nhà lãnh đạo tương lai luôn chủ động, sẵn sàng trong bối cảnh xã hội thay đổi không ngừng, ngày một đòi hỏi nhiều hơn ở những người đứng đầu.
Với các chương trình nổi bật được xây dựng chi tiết, hài hoà giữa các hoạt động tập thể xen lẫn khoảnh khắc chiêm nghiệm, tự đi sâu vào nội tâm phần nào giúp các con có được cái nhìn đúng đắn hơn, bao dung hơn và thấu hiểu hơn với những suy nghĩ của thế hệ cha mẹ mình.
KẾT LUẬN
Nhìn chung, trong xã hội không chỉ tồn tại khoảng cách giữa bố mẹ – con cái mà ngay cả trong từng thế hệ cũng mâu thuẫn với nhau.
Sự thấu hiểu là điều vô cùng quan trọng, đặc biệt là với các bạn trẻ – những người vẫn chưa có đủ thời gian để cảm nhận được sự lo lắng và hết lòng của cha mẹ dành cho mình.
VietNam Student Leadership Camp 2021 sẽ là một sự lựa chọn phù hợp cho các con để giải quyết vấn đề đó.
Chương trình giới hạn về số học viên tham gia, nên ba mẹ quan tâm hãy nhanh tay lên nhé!
